Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Η ιστορία του Έντγκαρ Σωτελ

 







Τίτλος: Η ιστορία του Έντγκαρ Σωτέλ (The Story of Edgar Sawtelle)
Συγγραφέας: ΝΤΕΙΒΙΝΤ ΒΡΟΜΠΛΕΦΣΚΙ - DAVID WROBLEWSKI
Μετάφραση: Βασιλική Λατσίνου
Εκδ. Οίκος: PLATYPUS
Έτος Έκδοσης: Νοέμβριος 2010
ISBN: 9789606665578
Αρ. Σελίδων: 779

Με κατάπληξη και με μια τεράστια λύπη έκλεισα αυτό το βιβλίο και το κράτησα για πολύ ώρα στα χέρια μου κοιτάζοντας το εξώφυλλό του. Κατάπληξη γιατί δεν περίμενα με τίποτα το τέλος του, όσο και αν το σκεφτόμουν τις ημέρες που το ρουφούσα μετά μανίας. Κατάπληξη γιατί δεν περίμενα ένα βιβλίο να αγγίξει τόσο βαθιά μέσα μου. Στο κάτω κάτω ο Εκδοτικός Οίκος Platypus μας έχει συνηθίσει σε πολύ διαφορετικά βιβλία και «Η ιστορία του Έντγκαρ Σωτέλ» σίγουρα δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία, διότι δεν πρόκειται για βιβλίο φανταστικής λογοτεχνίας, παρά τις λίγες αναφορές του σε υπερφυσικά φαινόμενα και μελλοντικές προβλέψεις. Λύπη γιατί όσο μεγάλο και αν ήταν σαν βιβλίο στην πραγματικότητα δεν ήθελα να τελειώσει. Όταν τέτοιες ιστορίες πέφτουν στα χέρια σου, σίγουρα δεν θέλεις να τελειώσουν.



Όσες ώρες τα μάτια μου έτρεχαν πάνω στις τυπωμένες γραμμές των σελίδων του δεν μπορούσα να μη νιώσω το δέος που θα ένιωθε κάποιος διαβάζοντας τις λέξεις και αποκρυπτογραφώντας το νόημα των προτάσεων. Ο συγγραφέας έχει μια απίστευτη δύναμη να χρησιμοποιεί τις λέξεις και να τις βάζει με τέτοιο τρόπο στη σειρά δημιουργώντας προτάσεις που ο χρωματισμός τους και το νόημα τους παίρνουν άλλη μορφή και δημιουργούν τις εικόνες που περιγράφει σχεδόν πραγματικές μπροστά στα μάτια του αναγνώση. Η πένα του είναι σχεδόν μαγική. Τα συναισθήματα τόσο έντονα που γίνονται αυτομάτως δικά σου χωρίς να το καταλάβεις. Γυρίζοντας τις σελίδες του κάθε φορά μεταφέρεσαι στα πυκνά αμερικανικά δάση του Ουινσκόνσιν, ξεχνώντας το καναπέ πάνω στον οποίο κάθεσαι. Ένα βιβλίο καθαρά κλασσικό αμερικανικό αριστούργημα που θα δώσει στις μέρες του χειμώνα σας ένα τελείως διαφορετικό χρώμα.

Ένα από τα εντυπωσιακότερα επιτεύγματα του Ντέιβιντ Ρομπλέφσκι είναι να ασκεί με τη γραφή του ένα ισχυρό φαινόμενο αβίαστης μαγνητικής βαρύτητας που θα σας τραβήξει βαθιά μέσα στην αμερικανική φύση με τις αγροικίες, τα χωράφια, την αγροτική ζωή και τα δάση της αμερικανικής ηπείρου. Ο αναγνώστης που δεν ενδιαφέρεται καν είτε για τα σκυλιά, είτε για τα αγόρια, είτε για τις οιδιπόδειες συγκρούσεις στο βόρειο δάσος του Ουινσκόνσιν θα βρει έτσι κι αλλιώς το βιβλίο ακαταμάχητο. Πάρτε αυτό το βιβλίο και να είστε σίγουροι ότι δεν θα θέλετε να το αφήσετε κάτω.

«Αυτή θα είναι η πιο παλιά του ανάμνηση.
Κόκκινο φως, πρωινό φως. Ψηλό ταβάνι που έγερνε από πάνω του. Τεμπέλικο τρίξιμο των νυχιών ενός ποδιού πάνω στο ξύλο. Ανάμεσα στις σανίδες της κούνιας στο χρώμα του μελιού, μια μουσούδα με μουστάκια γλιστράει μπροστά, μέχρι που τα μάγουλα τραβιούνται πίσω, και μια σειρά από λεπτά μπροστινά δόντια γυμνώνονται σχηματίζοντας ένα γελοίο πλατύ χαμόγελο».

Αυτό είναι ένας πολύ καλός τρόπος να γνωρίσει ένα αγόρι το σκύλο του. Επίσης, είναι ένας καλός τρόπος να αρχίσει κανείς μια ιστορία. Ο συγγραφέας έγραφε το συγκεκριμένο βιβλίο για τουλάχιστον μια δεκαετία, και εκτός από συγκεκριμένες χρονολογίες που τοποθετούν την ιστορία στα μέσα του εικοστού αιώνα, το στυλ της γραφής, το συναισθηματικό του βάθος και η φιλοδοξία του να σας ξεσηκώσει θα το κρατήσει για πάντα χαραγμένο μέσα στην καρδιά των αναγνωστών του.

Ο κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας είναι ο Έντγκαρ, ένα παιδί που θυμίζει στον εαυτό του το Μόγλι από "Το βιβλίο της ζούγκλας", λόγω της απίστευτης ικανότητάς του να επικοινωνεί με τους σκύλους του. Το επάγγελμα της οικογένειας Σωτέλ είναι η εκτροφή σκύλων, υβρίδια από ράτσες δημιουργημένα από τον παππού του Έντγκαρ. Όπως περιγράφεται στο βιβλίο, στο σπίτι της οικογένειας Σωτέλ δεν υπάρχουν φωτογραφίες των μελών της αλλά, υπάρχουν φωτογραφίες από κάθε σκύλο που ανέθρεψαν ποτέ οι Σωτέλ.

Ο συγγραφέας βάζει τον Έντγκαρ σε μια βάση σφιχτά συνδεδεμένο με τους σκύλους των Σωτέλ, κάνοντας το αγόρι βουβό από την πρώτη στιγμή που γεννιέται. Αν και η κατάσταση του Ένγκαρ να μην έχει τη φωνή του περιγράφεται ως τεράστια αδυναμία, σε πολλά σημεία στην πλοκή του βιβλίου, μοιάζει περισσότερο με ευλογία. Ο Έντγκαρ έχει το δικό του τρόπο να μιλάει, είτε στους ανθρώπους είτε στους σκύλους, και δεν έχει κανένα πρόβλημα να γίνει κατανοητός στους αγαπημένους του, είτε έχουν δυο πόδια είτε τέσσερα. Ο Έντγκαρ μιλάει τόσο καθαρά μέσα στο βιβλίο όσο κάθε άλλος χαρακτήρα του. Μέσα από όλη την ιστορία είναι σίγουρα ο πρωταγωνιστής που καταλαβαίνουμε καλύτερα από όλους και αυτός που θα σας κατακτήσει. Ο Έντγκαρ λατρεύει τη μητέρα του (Τρούντι) και μισεί το θείο του (Κλοντ). Όταν μια άσχημη μοίρα χτυπάει τον πατέρα του (Γκαρ), το δεκατετράχρονο αγόρι ανακαλύπτει -με περίεργο τρόπο- ότι υπεύθυνος είναι μέλος της οικογένειάς του και τότε αρχίζουν τα προβλήματα.
Χτυπημένος από την ξαφνική απώλεια του πατέρα του και την οργή που κρύβει μέσα του ο Έντγκαρ προσπαθεί να σκεφτεί τρόπους να αποκαλύψει -με αποδεικτικά στοιχεία- τον υπεύθυνο για την μεγαλύτερη δυστυχία στο σπίτι των Σωτέλ. Όμως, μια λάθος συγκυρία με καταστροφικές συνέπειες στέλνουν τον Έντγκαρ μακριά από το σπίτι του κυνηγημένο και χωρίς τα μέσα για να επιβιώσει. Συντροφιά του στην άγρια φύση και στη συνεχή μάχη για επιβίωση είναι τρία σκυλιά που τον ακολουθούν σε όλη του την πορεία.

Μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις κατά την ανάγνωση αυτού του βιβλίου είναι η ελεύθερη γραφή και αβίαστη πρόοδος στην πλοκή της ιστορίας, καθαρά δημιούργημα της αδυναμίας του συγγραφέα να μην μπορεί να γράψει τίποτα άλλο παρά αθώα σαγηνευτική πρόζα. Είτε έχει να κάνει με κάθε χαζή συμπεριφορά των κουταβιών Σωτέλ, είτε τη διαδικασία που εκτελεί ο Έντγκαρ κατά την ονομασία τους, είτε με τη μάχη που δίνει ο Έντγκαρ για να κρατήσει αυτόν και τα τρία του σκυλιά ζωντανά στην άγρια φύση, αυτό το απίστευτα βαρύ βιβλίο ποτέ δεν κομπιάζει, ποτέ δεν απογοητεύει. Η γραφή του είναι τόσο φυσική και ελεύθερη μεταφορικών εννοιών και άλλων βαρών που ακόμα και οι πιο απλές στιγμές του είναι μια απίστευτη απόλαυση. Ακόμα και η ανακάλυψη κονσερβών τροφής και η προσπάθεια του Έντγκαρ να τις ανοίξει μετά από μέρες λιμοκτονίας στο δάσος περιγράφεται με τέτοια χάρη και φυσικότητα που μοιάζει σχεδόν μαγική.

Τα πρώτα κεφάλαια μοιάζουν πιο βραδυκίνητα -γεμάτα περιγραφές της ιστορίας των Σωτέλ και γενιές σκύλων και τεχνικές εκπαίδευσης- σε σύγκριση με την κλιμάκωση της πλοκής που συμβαίνει αργότερα, φτάνοντας σε ένα σημείο που η περιγραφή των γεγονότων μοιάζει με σκηνές που εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας κάνοντας τον αναγνώστη να εκτιμήσει κάθε λέξη, κάθε περιγραφή με νέο δέος και νέα δύναμη εκτίμησης του συγγραφέα.

Ακόμα και όταν ο Ρομπλέφσκι αρχίζει να χειρίζεται τους χαρακτήρες του πιο ανοιχτά -βάζοντας μας πιο βαθιά μέσα στη δράση- επενδύει τις κινήσεις τους με απίστευτα δυνατά συναισθήματα, γραμμένα πάντα με το πιο φυσικό και αβίαστο τρόπο ώστε να μην υπάρχει περίπτωση ο αναγνώστης να μην ταυτιστεί αυτομάτως με την ιστορία. Ακόμα και τα σκυλιά των Σωτέλ περιγράφονται σαν ξεχωριστοί χαρακτήρες μέσα στην ιστορία μας, με διαφορετικά χαρίσματα και ιδιοσυγκρασίες. Ακόμα και όταν τα σκυλιά βρίσκουν ένα νέο σπίτι για να ζήσουν, κάνουν τις δικές τους επιλογές και διαλέγουν με την καρδιά και την ψυχή τους.

«Καθώς δούλευαν, έβαλαν τον ουρανό στη θέση του, και τα δέντρα στο έδαφος», περιγράφει ο συγγραφέας μία από τις φορές όπου ο Έντγκαρ εκπαιδεύει στα σκυλιά. «Εφεύραν το χρώμα, τον αέρα, το άρωμα και τη βαρύτητα». Κατά ένα τρόπο η γραφή του είναι κάτι που πλέον έχει μάθει ο αναγνώστης να περιμένει. Από τη στιγμή που κάποιος μπαίνει στον κόσμο του Ντέιβιντ Ρομπλέφσκι το πιο λυπητερό αντίο στο βιβλίο αυτό θα ήταν σαν να τελείωνε τη σχέση ενός ανθρώπου με ένα σκύλο. Κανείς δεν θα μπορούσε να περιγράψει ή ακόμα και να σκεφτεί μια σχέση τόσο βαθιά ριζωμένη στην ψυχή ή το βάθος της αφοσίωσης και της θλίψης.

Ο συγγραφέας

Ο Ντέιβιντ Ρομπλέφσκι μεγάλωσε στην αγροτική περιοχή του Ουινσκόνσιν, όχι μακριά από τον Εθνικό Δρυμό του Σιγουάμιγκαν, όπου διαδραματίζεται Η Ιστορία του Έντγκαρ Σωτέλ. Πήρε το Μάστερ του από το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Καλών Τεχνών για συγγραφείς, Γουόρεν Γουίλσον, και τώρα ζει στο Κολοράντο με τη σύντροφό του, τη συγγραφέα, Κίμπερλι ΜακΚλίντοκ, και το σκύλο τους, τη Λόλα. Αυτό είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.

2 σχόλια:

  1. Και ήθελα να το διαβάσω αλλά δεν είχα γνώμες. Μετά από ένα τέτοιο κείμενο πως να αντισταθώ; :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σε ευχαριστώ πολύ Γιώτα μου. Είναι καταπληκτικό βιβλίο. Δεν περίμενα να με ενθουσιάσει ποτέ μια ιστορία τέτοιου είδους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή