Είχα μόνο εσένα

 

 

Τίτλος: Είχα μόνο εσένα

Συγγραφέας: Δήμητρα Μανθεάκη
Επιμέλεια: Μαρία Μπανούση
Εκδοτικός Οίκος: Ψυχογιός
Έτος Έκδοσης: 2012
Αρ. Σελίδων: 440

Μάνη 1939. Ο μεγάλος έρωτας δύο νέων, του Πέτρου και της Ελπίδας, κατακρεουργείται από τη σκληρότητα των προκαταλήψεων και των αυστηρών ηθών της μικρής επαρχιακής κοινωνίας... Μια αδίστακτη σύζυγος, για να μη χάσει τα κεκτημένα, θα καταδικάσει την αντίζηλό της σε βέβαιο θάνατο. Μια μάνα θα χάσει το παιδί της και θα βυθιστεί στην οδύνη και την απόγνωση. Θα μπορέσουν οι ταλαιπωρημένοι από τις ατέλειωτες περιπέτειες ήρωες να επιβιώσουν μέσα στη φρίκη του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου; Θα υπάρξουν γι' αυτούς μέρες γαλήνης και ανακούφισης;

 Άποψη

Αυτή τη φορά θα σας παρουσιάσω ένα τελείως διαφορετικό βιβλίο, απόλυτα ευαίσθητο και συνάμα μια από εκείνες τις ιστορίες που μένουν αναλλοίωτες για πάντα στο πάνθεων των μεγάλων ατυχών εραστών.

Γιατί, γι’ αυτό ακριβώς πρόκειται.

Η Ελπίδα και Πέτρος είναι μια πρόσφατη ιστορία που, μέσα στη γλαφυρότητά της, μας θυμίζει τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα του Σαίξπηρ ή και τον Ερωτόκριτο και την Αρετούσα του Κορνάρου.

Όλη αυτή η ερωτική τραγωδία όμως παρουσιάζεται με τα σκοτεινά χρώματα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, της πείνας και του θανάτου.

Τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα στην μακρινή Μάνη, μερικούς μήνες πριν την εισβολή των Ιταλών στην Ελλάδα το 1940, και συνεχίζονται στην Αθήνα επί γερμανικής κατοχής. Από ‘κει μας πηγαίνει μέχρι τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως του Άουσβιτς και του Μπέλζεκ στην Πολωνία και από ‘κει πάλι πίσω, όπου ζούμε την Ελλάδα του Εμφυλίου Πολέμου.

Όλοι, λίγο ή πολύ, γνωρίζουμε για τα αυστηρά ήθη και έθιμα της Μάνης εκείνης της εποχής. Όλοι έχουμε ακούσει ιστορίες για την τιμωρία των ‘αδίστακτων’ νέων που σπάσανε το απαράβατο και πέφτουνε θύματα του μοιραίου έρωτα.

Με αυτόν τον τρόπο ξεκινά η Δήμητρα Μανθεάκη να μας περιγράφει την ιστορία της που εξελίσσεται σύντομα σε ένα οδοιπορικό μέσα από τις βόμβες των Γερμανών κατακτητών, το λοιμό και την εξαθλίωση του πολέμου και φτάνει μέχρι τη φρίκη των ναζιστικών στρατοπέδων συγκεντρώσεως, έως την απόδραση της πρωταγωνίστριας μέσα από τον πάγο και το χιόνι.

Βασισμένη σε αληθινά γεγονότα και με τη γλαφυρή σχεδόν ποιητική πένα της Μανθεάκη αυτή η ιστορία θα μείνει αξέχαστη από πολλούς.

Η Ελπίδα είναι ένα κορίτσι μόλις δεκαεπτά χρονών, γαλουχημένη στα καταπιεστικά ήθη και έθιμα της εποχής, υπερ-προστατευμένη από το οικογενειακό της περιβάλλον, αποτελεί υπόδειγμα για τις μικρότερες αδερφές της αλλά και για πολλά άλλα νέα κορίτσια της περιοχής.

Η Ελπίδα όμως έχει και πολλά άλλα προσόντα. Οι πράσινες λίμνες των ματιών της και οι εβένινοι καταρράκτες των μακριών μαλλιών της όπως και οι υπέροχες αναλογίες της θα τραβήξουν την προσοχή του Πέτρου.

Και παρά τις όποιες αντιρρήσεις της και τις αρνήσεις της, σύντομα θα ανακαλύψει τον παράφορο έρωτα στα μάτια του νεαρού άντρα, που θα την κάνει να αναθεωρήσει ολόκληρη της ζωή της και τις όποιες νουθεσίες είχε ως τώρα από τους γονείς της.

Όπως κάθε ιστορίας έτσι και αυτή, έχει ένα σημείο που τα πάντα γκρεμίζονται. Έτσι και τώρα ο κόσμος της Ελπίδας γκρεμίζεται όταν μένει έγκυος και προκειμένου ο Πέτρος να χάσει τη γυναίκα της ζωής του, αποφασίζει να την παντρευτεί έστω και κρυφά. Όμως, δεν εμφανίζεται ποτέ στην εκκλησία, όπου εκείνη περιμένει παρέα με τον παπά και τώρα πλέον γνωρίζει πολύ καλά ότι τίποτα δεν μπορεί να τη σώσει από την ντροπή του κόσμου και την οργή του πατέρα της.

Έχοντας δεχθεί τη μοίρα της και σαν τιμωρία για την προδοσία του άνδρα που αγάπησε, η Ελπίδα γυρίζει στο σπίτι. Τότε, βλέπουμε με τα πιο μελανά χρώματα την περιγραφή της δολοφονίας της από τα χέρια του ίδιου της του πατέρα, ο οποίος μόνο με αίμα θα μπορούσε να ξεπλύνει την ντροπή της οικογένειάς του.

Ευτυχώς, η Ελπίδα καταφέρνει να ζήσει και μαζί με αυτή και το παιδί που κρύβει στα σπλάχνα της. Όμως, το τίμημα που πληρώνει είναι να χάσει τη μνήμη της και μαζί με αυτή και κάθε ελπίδα να βρει τι της συνέβη, καθώς για άλλη μια φορά η τύχη της χαμογελάει και μια φτωχή οικογένεια αναλαμβάνει τη φροντίδα της. 

Και πάλι από ένα μακάβριο γύρισμα της μοίρας, η Ελπίδα μένει μόνη με ένα παιδί στην αγκαλιά και καθόλου αναμνήσεις, καταλήγοντας στην Αθήνα του μεσολοπολέμου και της Κατοχής. Εκεί προσπαθεί να μεγαλώσει το παιδί που είναι το μοναδικό πράγμα που της έχει απομείνει.

Από την άλλη πλευρά έχουμε τον Πέτρο, ο οποίος είχε τελικά ένα πολύ καλό λόγο που δεν φάνηκε στο γάμο του εκείνη την ημέρα, μιας και ήταν η 28^η Οκτωβρίου του 1940. Ο Πέτρος που υπηρετούσε ως φαντάρος εκείνη την περίοδο, ήταν ο πρώτος που επιστρατεύτηκε για να προστατεύσει την πατρίδα. Δεν κατάφερε όμως να υπολογίσει σε πόσο μεγάλο πραγματικά κίνδυνο βρισκόταν η αγαπημένη του και έτσι δεν κατάφερε να την προστατεύσει.

Αρκετά χρόνια αργότερα -μετά από πολλές ατυχίες και δυστυχίες- βρίσκουμε τον Πέτρο με ένα γάμο, στον οποίο δεν λαμβάνει αληθινά μέρος και μάλιστα με μια γυναίκα που θα σταθεί υπεύθυνη για την αρπαγή της Ελπίδας και τον εγκλεισμό της στο Άουσβιτς, όπως επίσης και για το χωρισμό μάνας και παιδιού.

Δεν θα σας δώσω περισσότερες λεπτομέρειες. Θα πρέπει να πάρετε το βιβλίο και να ανακαλύψετε εσείς τι θα γίνει στη συνέχεια. Και πραγματικά δεν θα μπορούσα ποτέ να πω ότι θα απογοητευτείτε.

Η συγγραφέας περιγράφει με ιδιαίτερα ποιητικό χαρακτήρα, ζωγραφίζοντας περισσότερο της σκηνές, παρά γράφοντάς τες. Είναι λίγες οι φορές που έχω διαβάσει τόσο έντονες περιγραφές, χρησιμοποιώντας λέξεις δυνατές και εύγεστες.

Οι δυο χαρακτήρες του βιβλίου μας δημιουργήθηκαν μέσα από την πιο συνηθισμένη παλέτα των ανθρώπων. Η Ελπίδα θα μπορούσε να είναι το κορίτσι της διπλανής πόρτας. Ένα κορίτσι όπως όλα τα άλλα, που ξεχωρίζει όμως για την εσωτερική της αντοχή και τη δύναμη να αγαπάει. Ο Πέτρος, αν και δεν μπορώ να συμφωνήσω με όλες του της επιλογές, θα μπορούσα να πω ότι τελικά ίσως αυτός να είναι ο τραγικός χαρακτήρας της υπόθεσης. 

Αν και τα περισσότερα βάσανα μοιράστηκαν στην Ελπίδα, ο Πέτρος μοιάζει περισσότερο με τον άτυχο πρωταγωνιστή που περιμένει στα παρασκήνια να έρθει η σειρά του, υποφέροντας. Θα μπορούσε να μη δεχτεί τη μοίρα του. Θα μπορούσε ακόμη και να ψάξει για τη χαμένη του ‘γυναίκα’ -γιατί με αυτό τον τρόπο σκέφτονταν την Ελπίδα, έστω και αν δεν κατάφεραν να παντρευτούνε. Παρόλα αυτά τα δέχεται όλα γονυπετής και κλαίει για την άδικη τύχη του. Κι όμως ο χαρακτήρας του έχει πολύ περισσότερα να προσφέρει.

Η καρδιά του είναι τεράστια και πάντα χωρούσε μόνο ένα πρόσωπο, και αυτό ήταν της Ελπίδας και της μένει για πάντα πιστός. Άλλωστε, κάθε γυναίκα από εμάς αυτό δεν ονειρεύεται;

Η συγγραφέας

Η Δήμητρα Χρηστίδου - Μανθεάκη γεννήθηκε στα Γιάννενα και μεγάλωσε στη Σπάρτη. Σπούδασε Ελληνική και Αγγλική Φιλολογία και συνέχισε τις σπουδές της στο Ιστορικό και Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε πολλά χρόνια ως επιχειρηματίας, διατηρώντας φροντιστήρια ξένων γλωσσών. Είναι παντρεμένη με τον Αλέξη Μανθεάκη, γνωστό επικοινωνιολόγο, συγγραφέα και πολιτικό αναλυτή, γνωστός, μεταξύ άλλων και ως σύμβουλος και εκπρόσωπος Τύπου της οικογένειας Ωνάση-Ρουσέλ. Κατοικεί στην Αθήνα με το σύζυγο και την κόρη της, Μαρίνα.

Με την ιδιότητα της αρχαιολόγου είναι μέλος του Δ.Σ. της παγκόσμιας οργάνωσης για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ISPACI (The International Parthenon Sculptures Action Committee) που αριθμεί 240.000 μέλη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το πρώτο της μυθιστόρημα "Εγώ, η γυναίκα του Ταλιμπάν" το οποίο βασίζεται σε αληθινή ιστορία παραμένει μέχρι σήμερα logn seller με πολλές επανεκδόσεις, ενώ προβλήθηκε επανειλημμένα, από το ΜΜΕ και ειδικά από τηλεοπτικές εκπομπές.