Έχει ανάγκη ο κόσμος από εύπεπτα αναγνώσματα- ταξίδια ψυχής

 

Λένα Μαντά: Είμαι αυθεντική… όλοι κρύβουμε έναν ρομαντισμό μέσα μας που θυσιάζουμε στο βωμό της καθημερινότητας

Πολυγραφότατη και πολυδιαβασμένη κυρίως από το γυναικείο αναγνωστικό κοινό, η Λένα Μαντά των εκδόσεων «Ψυχογιός» έρχεται στην Άρτα δίνοντας τη χαρά και την τιμή στους αναγνώστες της να τη γνωρίσουν από κοντά και να υπογράψει τα βιβλία τους-της.

Η «Γ» επιχειρεί να σας συστήσει τη Λένα Μαντά και μ’ έναν διαφορετικό τρόπο. Την ξέρετε από τον τρόπο γραφής της και αναρωτιέστε πόσα απ’ όσα περιγράφει ως βιώματα και απόψεις των ηρώων της απηχούν σε προσωπικές της εμπειρίες και γνώμες. Της υποβάλλαμε αρκετές ερωτήσεις και απάντησε σε όλες αγόγγυστα, γεγονός που δεν το περιμέναμε για να είμαστε ειλικρινείς........

Η Λένα Μαντά υπερασπίζεται το είδος των ρομαντικών, εύπεπτων μυθιστορημάτων με ένα απλό πλην όμως σημαντικό επιχείρημα. Έχει ανάγκη ο κόσμος ένα «ταξίδι ψυχής» στην δαιδαλώδη καθημερινότητα που ζούμε. Είναι ενθαρρυντικό που πιστεύει ως συγγραφέας ότι ο «κλασικός αναγνώστης» δεν θα εκλείψει στο πέρασμα του χρόνου, ελέω της τεχνολογικής κατακυρίευσης των πάντων. Δηλώνει «αυθεντική» και δεν υποδύεται «δήθεν» πρότυπα. Απευθύνεται «στον ρομαντισμό που όλοι κρύβουμε μέσα μας κι όμως θυσιάζουμε στον βωμό της καθημερινότητας», υπεραμύνεται της πολυγραφοσύνης με τη λογική του ότι ένα γόνιμο μυαλό, συν ελευθερία χρόνου του συγγραφέα, συν το είδος του συγγράμματος, μπορούν να δώσουν και δυο και τρία βιβλία σε σύντομο χρονικό διάστημα το ένα πίσω απ’ τ’ άλλο.

Διαβάστε τι έχει να μας πει η Λένα Μαντά και εκτός των βιβλίων της!

 

1)      Κυρία Μαντά, πού βρίσκεται η σημασία των κατά τόπους βιβλιοπαρουσιάσεων για εσάς τους συγγραφείς; Τι παραπάνω πετυχαίνετε δηλαδή με τις περιοδείες ανά την Ελλάδα εσείς, γιατί για εμάς τους αναγνώστες είναι ασφαλώς εξαιρετική ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά πολυδιαβασμένους κι αγαπημένους συγγραφείς.

Μπορώ σαφώς να μιλήσω μόνο για τον εαυτό μου και για μένα αυτές οι παρουσιάσεις είναι κινητήριος δύναμη. Διατηρώ πολύ ζεστή επαφή με το αναγνωστικό μου κοινό μέσω διαδικτύου, αλλά το να συναντώ από κοντά τους αναγνώστες είναι διαφορετικό. Η ανθρώπινη επαφή και η αγάπη που παίρνω στις αποσκευές μου γυρίζοντας, μου δίνει απίστευτη χαρά και δύναμη να συνεχίζω.

2)      Απ’ ότι διακρίνω οι πιο φανατικοί αναγνώστες σας είναι γυναίκες. Έχει να κάνει αυτό με το περιεχόμενο των βιβλίων σας ή με το γεγονός ότι είστε κι εσείς γυναίκα;

Είναι γεγονός ότι οι γυναίκες διαβάζουν πολύ περισσότερο από τους άντρες γενικώς. Αυτονόητο λοιπόν ότι το αναγνωστικό μου κοινό θα είναι στην πλειονότητα γυναίκες, χωρίς όμως ν’ αποκλείονται και οι άντρεςž τουλάχιστον αυτό μου λένε τα δεκάδες μηνύματα που παίρνω από αναγνώστες. Δεν πιστεύω σ’ αυτό που λένε «αντρική και γυναικεία λογοτεχνία»

3)      Είναι αλήθεια ότι μεγάλη μερίδα αναγνωστών προτιμά λογοτεχνήματα και γενικά πιο εύπεπτα διαβάσματα, απ’ ότι τα πιο βαριά; Ας πούμε βιογραφίες, δοκίμια, ιστορικές έρευνες κ.λ.π. Έχει να κάνει και με τον ιδιαίτερα αγχώδη τρόπο ζωής μας, οπότε ο αναγνώστης ψάχνει μια ευκαιρία να ξεχαστεί, να ονειροπολήσει, να ταξιδέψει χωρίς πρόσθετους προβληματισμούς;

Τα δοκίμια, οι ιστορικές έρευνες και τα άλλα αναγνώσματα που ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν σ’ εξειδικευμένο κοινό με ανάλογες γνώσεις. Σαφώς δέχομαι όμως, ότι υπάρχουν στην λογοτεχνία πιο βαριά και πιο εύπεπτα αναγνώσματα που αυτά τα τελευταία έχει ανάγκη ο κόσμος στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Ένα ταξίδι ψυχής όπως λέω εγώ ή αν θέλετε ένα παραμύθι για μεγάλους. Ποιος είπε ότι τα παραμύθια είναι μόνο για τα παιδιά; Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τέτοια βιβλία δεν έχουν αξία ή ότι δεν έχουν να πουν πολλά σε όποιον θέλει ν’ ακούσει…

4)      Έχει επηρεαστεί η ανάγνωση με τον κλασσικό τρόπο από την ώρα που οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές κυρίευσαν τη ζωή μας; Στο μέλλον θα υπάρχουν τόσοι πολλοί κλασικοί αναγνώστες;

Το μέλλον ανήκει στην τεχνολογία αναμφισβήτητα, αλλά δεν νομίζω ότι θα εκπαραθυρώσει τον κλασσικό αναγνώστη που θέλει να κρατήσει στα χέρια του ένα βιβλίο και να το αισθανθεί με την αφή και την όσφρηση που προσφέρουν οι τυπωμένες σελίδες. Τα e-books σίγουρα κάποια στιγμή θα πάρουν μεγάλη θέση στην αγορά και θα λύσουν προβλήματα, αλλά δεν θα εξαφανίσουν και το παραδοσιακό βιβλίο.

 5)      Αληθεύει πως για να σε προσέξουν οι μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι, πρέπει να έχεις πρόσβαση σ’ αυτούς μέσω κάποιου γνωστού, κάποιες συστάσεις διασήμων κ.λ.π; Το ρωτάω αυτό γιατί είναι παράπονο των ερασιτεχνών συγγραφέων στην επαρχία.

Για να σε προσέξει ένας εκδότης πρέπει να έχεις κάτι να πεις. Δεν παίζουν ρόλο οι γνωριμίες πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Κατανοώ ότι κάθε νέος συγγραφέας θέλει να πιστεύει ότι το πόνημά του είναι ένα μικρό αριστούργημα, αλλά δεν είναι έτσι. Δεν αρνούμαι ότι υπάρχουν πολλές δυσκολίες για τους νέους συγγραφείς γιατί τα χειρόγραφα που κατατίθενται στους εκδοτικούς οίκους είναι δυσανάλογα πολλά σε σχέση με τα βιβλία που μπορεί ν’ αντέξει το 8%  που έχει η Ελλάδα σαν αναγνωστικό κοινό. Βλέπετε οι Έλληνες γράφουμε περισσότερο απ’ όσο διαβάζουμε! Αυτό κάνει εξαιρετικά δύσκολη την είσοδο στα εκδοτικά δρώμενα, αλλά δεν την απαγορεύει. Στις Εκδόσεις Ψυχογιός που ανήκω, δίνονται πάρα πολλές ευκαιρίες σε νέους συγγραφείς και αυτό που έχει σημασία είναι η ποιότητα του συγγραφέα και όχι ο τόπος στον οποίο μένει.

6)      Καμιά φορά η συγγραφή βιβλίων από γνωστούς συναδέλφους σας μοιάζει κάτι σαν μαζική παραγωγή. Ο «Χ» συγγραφέας εκδίδει το ένα μετά το άλλο βιβλία. Είναι τόσο απλή υπόθεση η συγγραφή ενός βιβλίου; Μήπως είναι εις βάρος της ποιότητας ο σύντομος χρόνος από τη μια έκδοση στην άλλη;

Δεν υπάρχουν κανόνες σ’ αυτά τα πράγματα. Όταν ο συγγραφέας έχει ένα γόνιμο μυαλό, ένα μυαλό που ξεχειλίζει από ιδέες, ποιος ο λόγος να τις συγκρατήσει; Επιπλέον εξαρτάται και από το είδος του βιβλίου. Αν είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα, σίγουρα καταναλώνεται πολύς χρόνος στην μελέτη και την συλλογή στοιχείων και η συγγραφή καθυστερεί. Παίζει σημαντικό ρόλο επίσης ο χρόνος που έχει στην διάθεσή του ένας συγγραφέας. Αν δεν εργάζεται, οι ώρες της ημέρας είναι πολλές και σε συνδυασμό με το γόνιμο μυαλό που είπα, η έμπνευση γίνεται ορμητικό ποτάμι. Δεν ξέρω αν υπάρχουν εκδότες που πιέζουν για ένα νέο βιβλίο, πάντως ο δικός μου ποτέ δεν έχει «απαιτήσει» δουλειά από κανέναν. Ο κύριος Ψυχογιός περιμένει κάθε χειρόγραφο, όταν ο συγγραφέας είναι έτοιμος να το παραδώσει.

7)      Στα περισσότερα από τα βιβλία σας πρωταγωνιστές είναι οι γυναίκες, ενώ τα πάθη και τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι ο πυρήνας τους. Νιώθετε ότι κάποιο από τα βιβλία αυτά σας αντιπροσωπεύει περισσότερο; Έχετε μοιραστεί τις προσωπικές εμπειρίες σε κάποιο από αυτά;

Είναι γεγονός ότι μέσα σε κάθε βιβλίο μου, υπάρχει κι ένα μικρό ή μεγαλύτερο κομμάτι μου, με την έννοια ότι τα λόγια και οι απόψεις των ηρώων μου μερικές φορές είναι δικά μου. Κάθε βιβλίο μου λοιπόν έχει κάτι που να με αντιπροσωπεύει αλλά σίγουρα στην «Άλλη πλευρά του νομίσματος» υπήρχαν περισσότερα προσωπικά δεδομένα αφού υπάρχω μέσα σ’  αυτό κι εγώ σαν μέρος την πλοκής του. Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά όμως που έβγαλα τα «εν οίκω…. εν δήμω»!

8)      Το βιβλίο σας «Έρωτας σαν βροχή» χαρακτηρίστηκε από απόλυτη επιτυχία, ενώ σαν πρώτη έκδοση τυπώθηκαν 50.000 τεμάχια. Τι πιστεύετε ότι έκανε το συγκεκριμένο βιβλίο να αγαπηθεί τόσο πολύ;

Ο Έρωτας αυτή τη στιγμή που μιλάμε, ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, βρίσκεται στην 101^η χιλιάδα κυκλοφορίας του μέσα σε 7 μήνες. Δεν ξέρω αν είναι το θέμα που έφερε αυτή την επιτυχία γιατί όλοι λίγο πολύ κρύβουμε μέσα μας έναν ρομαντισμό που θυσιάστηκε στον βωμό της καθημερινότητας και των ρυθμών που αυτή επιβάλλει.

9)      Νομίζετε ότι ο Έλληνας του σήμερα, και ιδίως η νέα γενιά, έχει στενές σχέσεις με το βιβλίο;

Νομίζω ότι κάνουμε βήματα πλέον και είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, παρ’ όλο που θέλουμε πολύ δρόμο ακόμα για να φτάσουμε σ’ ένα αξιοπρεπές ποσοστό αναγνωστών. Παρ’ όλα αυτά, όλο και περισσότερα νέα παιδιά ασχολούνται με το βιβλίο, όλο και περισσότερο κόσμο βλέπω στα τρένα να είναι μ’ ένα βιβλίο στο χέρι και στις εκθέσεις βιβλίων που συμμετέχω παρατηρώ ότι ο μέσος όρος ηλικίας μικραίνει. Παράλληλα μέσα από τα προγράμματα του ΕΚΕΒΙ, γίνονται πολλές επισκέψεις συγγραφέων σε σχολεία και αυτό είναι ένα πολύ καλό πρόγραμμα για να γνωρίσουν οι νέοι την σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία.

10)   Νομίζετε ότι ένας συγγραφέας έχει "ημερομηνία λήξεως"; Υπάρχει δηλαδή κάποια στιγμή που ένας συγγραφέας παρακμάζει και παύει να διατηρεί την "χάρη" του;

Ο συγγραφέας δεν πρέπει να έχει ημερομηνία λήξεως εκτός κι αν ο ίδιος το αποφασίσει γιατί σώπασαν οι «φωνές» εντός του. Αν μάλιστα είναι από αυτούς που ζουν στο σήμερα, που παρακολουθούν τις αλλαγές και παραμένει «μέσα στα πράγματα» τότε δεν νομίζω ότι υπάρχει τέλος. Η έμπνευση ίσως δεν είναι πια σε θέση να τον τροφοδοτεί τόσο συχνά, αλλά πάντως υπάρχει και δίνει ωραία δουλειά με την σοφία της ωριμότητας και της εμπειρίας του.

11)   Κάποιος γεννιέται ή γίνεται συγγραφέας, κατά τη γνώμη σας;

Γεννιέται με την ικανότητα να δημιουργεί ιστορίες, είναι στα κύτταρά του η μυθοπλασία, αλλά από κει και μετά πρέπει να καλλιεργήσει το ταλέντο του και κυρίως την μόρφωσή του για να έχει την δυνατότητα να δώσει τις ιστορίες του με τον σωστό τρόπο.

12)   Έχετε πρότυπα στη ζωή σας και στη συγγραφική σας καριέρα;

Κάθε άνθρωπος, έστω και υποσυνείδητα, έχει τα πρότυπά του και εγώ δεν ξεφεύγω από τον κανόνα. Αυτό που δεν μπορώ να πω όμως, είναι κάτι συγκεκριμένο, ν’ αναφέρω κάποιο όνομα.

13)   Είστε ικανοποιημένη με τον εαυτό σας και τη δουλειά σας; Αν σας δινόταν η ευκαιρία, θα αλλάζατε κάτι;

Από τον εαυτό μου δεν είμαι και πολύ ικανοποιημένη, αν μπορούσα ν’ αλλάξω κάτι θα ήταν η…. αδυναμία μου στα γλυκά ας πούμε! Από την δουλειά μου όμως, είμαι ικανοποιημένη γιατί σ’ αυτήν δίνω το καλύτερο κομμάτι της ψυχής μου και τη δική μου αλήθεια. Αν σιχαίνομαι κάτι είναι το «δήθεν» σε όλες του τις μορφές! Γράφω πάντα αυτό που μου αρέσει εμένα να διαβάζω και είμαι αυθεντική, δεν κοροϊδεύω κανέναν. Από αυτή την πλευρά λοιπόν, δεν θα ήθελα ν’ αλλάξω τίποτα!

14)   Υπάρχει κάτι που προσπαθείτε να περάσετε, μέσα από τα βιβλία σας, στους αναγνώστες σας;

Συνειδητά δεν κάνω κατήχηση σε κανέναν. Είναι δεδομένο όμως ότι μέσα από τα βιβλία μου περνάει η πίστη μου στις ηθικές αξίες, στην οικογένεια και στην φιλία και αυτό συμβαίνει εξαιτίας αυτού που ήδη σας είπα. Έτσι είμαι εγώ και υπάρχω μέσα σε όλα μου τα βιβλία, μαζί και οι απόψεις μου.

 Καλή επιτυχία σας εύχομαι,

παρότι είναι δεδομένη και βεβαίως σας ευχαριστώ.

(Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα η "ΓΝΩΜΗ" της Άρτας).